Zdrowie psychiczne ma związek z niedoczynnością tarczycy! Sprawdź!

Niedoczynność tarczycy to choroba, która wpływa na funkcjonowanie całego organizmu, w tym na zdrowie psychiczne.
Zdrowie psychiczne ma związek z niedoczynnością tarczycy! Sprawdź!
15.05.2023
Katarzyna Lemanowicz

Często schorzenie to występuje u kobiet i osób starszych. Polega ono na niedostatecznym wydzielaniu hormonów przez tarczycę, co może objawiać się różnymi objawami, zależnymi od stopnia i czasu trwania choroby. Jak zdiagnozować niedoczynność tarczycy? Jak radzić sobie z towarzyszącymi jej problemami o podłożu psychicznym?

Niedoczynność tarczycy — czym jest?

Niedoczynność tarczycy (inaczej hipotyreoza) to nic innego jak choroba polegająca na niedoborze hormonów tarczycy, co prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych. To powszechne schorzenie gruczołu tarczowego, występuje u około 2% ludności w Polsce (częściej u kobiet) i zwiększa się wraz z wiekiem. Zmniejszenie poziomu hormonów tarczycy pobudza przysadkę do wydzielania większej ilości TSH, co jest mierzone w badaniach laboratoryjnych wynikiem powyżej 4,5 mlU/l.

Jakie są najczęstsze przyczyny niedoczynności tarczycy?

Niedoczynność tarczycy ma wiele przyczyn, jednak najczęściej jest efektem:

  • autoimmunologicznego zapalenia tarczycy — choroby Hashimoto, która charakteryzuje się wolem, zanikiem gruczołu lub nacieczeniem limfocytarnym miąższu gruczołu tarczowego;
  • choroby przysadki lub podwzgórza;
  • całkowitego bądź częściowego usunięcia tarczycy;
  • nadmiernego spożywania jodków;
  • leczenia jodem promieniotwórczym;
  • niedoboru jodu w środowisku;
  • stosowania niektórych leków, np. amiodaronu;
  • poporodowego zapalenia tarczycy;
  • napromieniowania okolic szyi.

Objawy niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy objawia się najczęściej:

  • zmęczeniem, spowolnieniem, sennością;
  • depresją, uczuciem niepokoju;
  • suchością skóry;
  • wypadaniem włosów;
  • łamliwością paznokci;
  • obrzękiem powiek, dłoni i twarzy;
  • wzrostem masy ciała;
  • zaparciami;
  • upośledzoną tolerancją zimna.

Depresja a niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy może prowadzić do wystąpienia typowych objawów depresyjnych, np. spadku energii oraz motywacji do działania, bezsenności, uczucia ciągłego smutku, beznadziejności i spadku samooceny. W skrócie depresja jest chorobą psychiczną charakteryzującą się obniżeniem nastroju, a także brakiem radości z życia.

Depresja endogenna, czyli biologiczna, stanowi efekt zmian chemicznych w mózgu, co wymaga leczenia farmakologicznego oraz psychologicznego. Warto odróżnić stany depresyjne związane z niedoczynnością tarczycy od depresji endogennej, ponieważ objawy mogą się nakładać, a przyczyny są inne — stany depresyjne związane z niedoczynnością tarczycy to skutek braku wystarczającej ilości hormonów tarczycy w organizmie.

Niedoczynność tarczycy a nerwica lękowa

Osoby z chorobą Hashimoto, czyli autoimmunologiczną niedoczynnością tarczycy, są bardziej narażone na nerwicę lękową niż osoby zdrowe. U pacjentów z Hashimoto częściej obserwuje się zaburzenia lęku uogólnionego, fobię społeczną, a także problemy ze snem. Dlaczego tak się dzieje? Jednym z czynników wpływających na to zjawisko jest fakt, że niedoczynność tarczycy przyczynia się do produkcji hormonów regulujących nastrój — serotoniny oraz noradrenaliny. Warto pamiętać, że niedobór tych hormonów wiąże się często z zaburzeniami nastroju oraz objawami depresyjnymi.

Jak radzić sobie ze stanami depresyjnymi związanymi z niedoczynnością tarczycy?

Depresja może spowodować uczucie bezradności, ale istnieją sposoby na samodzielne zwalczenie słabego samopoczucia. Zmiana stylu życia, zachowania i sposobu myślenia to naturalne metody leczenia depresji. Wystarczy wziąć sobie do serca kilka wskazówek, które mogą polepszyć samopoczucie:

  • Ćwiczenia — codzienny energiczny spacer, regularne bieganie, jazda na rowerze, rozciąganie się lub uprawianie jogi to doskonały pomysł dla osób z depresją. Mimo braku ochoty na aktywność warto zmotywować się do tego. Należy pamiętać, że rozpoczęcie jakiejkolwiek aktywności fizycznej pomaga poprawić nastrój.
  • Kontakt z naturą — spędzanie czasu na łonie natury, w zielonej przestrzeni lub wprowadzanie natury do codziennego życia może korzystnie wpłynąć nie tylko na samopoczucie psychiczne, ale i fizyczne. Ćwiczenia na świeżym powietrzu, a może spacer po lesie — wszystko zależy od indywidualnych potrzeb.
  • Sen — wysokiej jakości wypoczynek każdej nocy jest koniecznością dla dobrego nastroju. Najlepszym wyjściem jest kładzenie oraz budzenie się o regularnych porach. Nie można także zapomnieć, że czas snu powinien trwać minimum 8 godzin.
  • Psychoterapia — dzięki wspólnej pracy ze specjalistą w tym zakresie można poprawić samoocenę, a także zacząć myśleć pozytywnie. Ponadto przez sesje z terapeutą można nauczyć się, jak radzić sobie w sytuacjach stresowych.

Jak zdiagnozować niedoczynność tarczycy?

Aby potwierdzić niedoczynność tarczycy, należy przede wszystkim przeprowadzić zlecone przez lekarza badania hormonalne. Pierwszym badaniem oceniającym funkcję tarczycy jest zazwyczaj pomiar stężenia hormonu tyreotropowego (TSH) we krwi. Jeśli wynik jest poza normą, konieczne jest przeprowadzenie badania stężenia tyroksyny (FT4). Rozpoznanie pierwotnej niedoczynności tarczycy, związaną z chorobą tarczycy (a nie z chorobą przysadki), następuje, gdy podwyższone stężenie TSH towarzyszy obniżonemu stężeniu FT4.

W postawieniu dokładnej diagnozy niedoczynności tarczycy z pewnością pomoże endokrynolog z Warszawy. Ponadto warto umówić się na wizytę do specjalisty, aby dobrać odpowiednią metodę leczenia.

Bibliografia:

  1. Broniarczyk-Czarniak M., Zaburzenia psychiczne współistniejące z chorobą Hashimoto — przegląd piśmiennictwa, tom 14, nr 4, 209 — 216, 2017 Via Medica Psychiatria PRACA POGLĄDOWA ISSN 1732 —9841 https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/download/54283/42338 [dostęp online: 15.04.2023]
  2. Liskowska M., Leczenie chorób tarczycy https://www.woia.pl/dat/attach/930_praca-specjalizacyjna---malwina-liskowska.pdf [dostęp online: 15.04.2023]
  3. Bednarczuk T., Miśkiewicz P., Niedoczynność tarczycy — przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna dla pacjentów, https://www.mp.pl/pacjent/niedoczynnosc-tarczycy [dostęp online: 15.04.2023]

 

Artykuł partnera

Komentarze
Ocena: 5 / 5
Polecane dla Ciebie