Szkarlatyna – przyczyny, objawy, leczenie. Tak wygląda płonica u dzieci [ZDJĘCIA]

Za wystąpienie szkarlatyny odpowiada zakażenie paciorkowcami z grupy A. Jest to ostra choroba zakaźna, dotycząca głównie dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Najwięcej zachorowań zawsze odnotowuje się w miesiącach jesienno-zimowych, kiedy dzieci nie spędzają już tak dużo czasu na dworze. Płonica może powodować poważne powikłania, zwłaszcza jeśli nie jest leczona.

Szkarlatyna (płonica) – kto może zachorować?

Na ogół chorują dzieci, które przechodzą chorobę umiarkowanie ciężko. Jeśli jednak zachoruje osoba dorosła, a tak może się zdarzyć, to płonica ma ciężki przebieg. Paciorkowce beta-hemolizujące typu A (głównie Streptococcus pyogenes) to te same patogeny, które wywołują ostre zapalenie migdałków podniebiennych, czyli dobrze znaną anginę. Obie choroby zakaźne mogą występować bezpośrednio po sobie, ponieważ szkarlatyna często bywa następstwem anginy.

Najwięcej zachorowań na szkarlatynę odnotowuje się w grupie wiekowej 5-15 lat. Osoba chora jest najbardziej zakaźna między 3. a 21. dniem choroby. Okres wylęgarnia szkarlatyny jest bezobjawowy i trwa od 1 do 7 dni (najczęściej 2-5 dni). Po tym czasie pojawiają się objawy choroby.

Czytaj też: Nowy syrop z cebuli od Pana Tabletki. Lepszy i smaczniejszy od tradycyjnego

Szkarlatyna – objawy

Szkarlatyna to choroba, która rozpoczyna się bardzo gwałtownie – pojawieniem się wysokiej gorączki, która może sięgać nawet 40 stopni. Towarzyszą jej silny ból gardła, a także dreszcze, bóle brzucha, nudności, wymioty. Do kolejnych objawów należą powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, zaczerwienienie gardła, osłabienie i apatia, biały nalot na języku, a następnie jego zaczerwienienie (tzw. język malinowy).

W przebiegu szkarlatyny nie stwierdza się kataru i kaszlu, pojawia się natomiast wysypka, w 2. dobie od wystąpienia gorączki. Jest ona drobnoplamista i ma szkarłatny kolor, lokalizuje się na twarzy, tułowiu, brzuchu, pośladkach, pachwinach, zgięciach łokciowych i podkolanowych. Po paru dniach skóra zaczyna się łuszczyć, co może trwać nawet kilka tygodni.

Możliwe powikłania szkarlatyny

Szkarlatyna, jako choroba bakteryjna, wymaga leczenia antybiotykami. W przeciwnym razie (w przypadku braku wdrożenia leczenia) mogą wystąpić groźne powikłania:

• gorączka reumatyczna,
• zapalenie ucha środkowego,
• ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych,
• ropień okołogardłowy,
• zapalenie płuc,
• ropne zapalenie zatok przynosowych,
• zapalenie mięśnia sercowego,
• ostre kłębuszkowe zapalenie nerek,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• zapalenie stawów,
• posocznica.

zdrowie

Toksyczne właściwości olejku herbacianego. Lekarz ostrzega przed zatruciami

Szkarlatyna u dzieci – leczenie

Jak już wspomnieliśmy – konieczny jest kontakt z lekarzem i wdrożenie antybitykoterapii, najczęściej preparatem z grupy penicylin. Leczenie trwa około 10 dni, przy czym nie wolno odstawiać leku po ustąpieniu objawów choroby! Bakteria, która nie zostanie wybita do końca szybko powróci. Im szybciej rozpocznie się leczenie, tym mniejsze ryzyko wystąpienia niebezpiecznych powikłań.

Poza antybiotykoterapią stosuje się leczenie objawowe, czyli:

• leki przeciwgorączkowe (w przypadku wysokiej gorączki należy podawać naprzemiennie paracetamol i ibuprofen),
• preparaty na ból gardła.

Ponadto należy zadbać o odpoczynek dla dziecka, prawidłowe nawodnienie – dziecku można podawać elektrolity, aby nie doszło do odwodnienia.

Wysypka, która pojawia się przy szkarlatynie nie pozostawia po sobie blizn. Niemniej nie można drapać skóry, ponieważ może dojść do nadkażeń bakteryjnych – a te mogą wymagać osobnego leczenia!

Szkarlatyna u dzieci – profilaktyka

Nie ma szczepienia na szkarlatynę – ale w celu uniknięcia rozprzestrzeniania się choroby należy zostać w domu i unikać kontaktu z innymi ludźmi, aby nie przenosić bakterii.  

Źródła:

• „Pediatria po Dyplomie” https://podyplomie.pl/pediatria/12158,plonica;
• Główny Inspektorat Sanitarny, Szkarlatyna (płonica), https://www.gov.pl/web/gis/szkarlatyna-plonica (dostęp: 11.10.2024 r.)