Inwazyjna choroba meningokokowa przebiega najczęściej pod postacią sepsy lub sepsy z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, ale zwykle zaczyna się dosyć niegroźnie, a objawy przypominają grypę lub zwykłe przeziębienie, co potrafi uśpić czujność rodziców. Główne objawy to:
Ponieważ objawy choroby meningokokowej bardzo rzadko niepokoją rodziców, bardzo późno dzieci są diagnozowane. W efekcie średni czas trwania choroby przed hospitalizacją wynosi 19 godzin, podczas gdy meningokoki są w stanie zabić w ciągu zaledwie jednej doby.
fot. istock.com
Jeśli mamy do czynienia z chorobą meningokokową, to muszą wystąpić wszystkie z powyższych objawów. Dlatego też najlepszym, co możemy zrobić, jest pilna obserwacja dziecka. Naszym zadaniem jest sprawdzić i odhaczać, które z objawów miały lub mają miejsce, a także czy stan ogólny dziecka się pogarsza.
Charakterystycznym, ale nie zawsze obecnym objawem rozwijającej się inwazyjnej choroby meningokokowej jest wysypka wybroczynowa (czerwone punkciki o średnicy 1-2 mm), która powstaje wskutek uszkodzenia naczyń krwionośnych przez bakterie.
Jeśli rodzic obawia się, że za infekcją dziecka stoją meningokoki, to powinien rozebrać je do naga (w tym zdjąć pieluchę) i bardzo dokładnie obejrzeć. Podejrzaną zmianę należy ucisnąć palcem lub szklanką (tzw. test szklanki). Nieblednąca wysypka jest sygnałem alarmowym.
Meningokoki najczęściej atakują małe dzieci, w 1 roku życia. Dlatego też obserwacja dziecka jest tak istotna – dziecko nie powie samo, co mu dolega. Czujny rodzic może przyspieszyć diagnostykę, a w przypadku meningokoków liczy się każda minuta.
Chorobę meningokokową wywołuje kilka typów bakterii: w Polsce najczęściej meningokoki typu B (70 proc. przypadków w całym społeczeństwie i ponad 80 proc. wśród dzieci w 1 roku życia) oraz C (30 proc.). Biorąc pod uwagę sytuację epidemiologiczną, niemowlę lub małe dziecko mieszkające w Polsce powinno być w pierwszej kolejności szczepione przeciwko meningokokom typu B. Szczepienia można rozpocząć już od 2 miesiąca życia, ale również wykonać je później.