Zmiany w bilansie 6-latka. Nowe obowiązkowe badanie wykryje niebezpieczną chorobę serca

Rodzice małych dzieci muszą się przygotować na zmiany. Od maja 6-latki podczas obowiązkowego bilansu zdrowia będą miały wykonywany lipidogram. Eksperci alarmują, że badanie może uratować życie, ponieważ groźna choroba serca dotyka jednego na dwieście dzieci.
Zmiany w bilansie 6-latka. Nowe obowiązkowe badanie wykryje niebezpieczną chorobę serca
Nowe badanie obowiązkowe u dzieci na bilansie. Fot. iStock/Aleksandr Uglov
05.05.2025
Aneta Zabłocka

Rozporządzenie ministra zdrowia, które weszło w życie w poniedziałek, wprowadza istotne zmiany w bilansie zdrowia dzieci sześcioletnich. Dotychczas podczas takiego badania lekarze oceniali rozwój fizyczny i psychomotoryczny dziecka, sprawdzali mowę oraz poszukiwali ewentualnych wad postawy, takich jak skrzywienia kręgosłupa czy zniekształcenia nóg. Teraz do standardowych procedur dołącza lipidogram.

To ważna zmiana dla wszystkich rodziców, którzy przygotowują swoje pociechy do rozpoczęcia nauki szkolnej. Bilans sześciolatka ma kluczowe znaczenie w ocenie gotowości dziecka do edukacji, a nowe badanie zwiększy jego wartość diagnostyczną.

Czym jest lipidogram i dlaczego jest tak ważny dla dzieci?

Lipidogram to badanie krwi sprawdzające poziom różnych rodzajów cholesterolu i tłuszczów we krwi, w tym:

  • cholesterolu całkowitego,
  • cholesterolu HDL (tzw. "dobrego"),
  • cholesterolu LDL (tzw. "złego"),
  • triglicerydów,
  • cholesterolu nie-HDL.

Badanie pozwala wykryć hipercholesterolemię rodzinną - chorobę genetyczną, która występuje u jednego na dwieście dzieci. To najczęstsza choroba dziedziczna, która nierozpoznana i nieleczona prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Eksperci alarmują: nierozpoznana choroba skraca życie o dekady

Prof. Małgorzata Myśliwiec, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, która walczyła o wprowadzenie nowego badania, dzieli się tragicznymi statystykami. "Mamy pod opieką ok. sześciuset pacjentów z rozpoznaną hipercholesterolemią rodzinną. Niestety, jedna trzecia z nich ma tylko jednego rodzica, ponieważ drugi zmarł z powodu zawału mięśnia sercowego czy też udaru mózgu" - wyjaśnia ekspertka.

Dane są alarmujące - bez leczenia 60. rok życia osiąga jedynie 30 proc. mężczyzn i 50 proc. kobiet cierpiących na tę chorobę. Tymczasem wykrywalność hipercholesterolemii rodzinnej w Polsce to zaledwie trzy proc. u dzieci i cztery proc. u dorosłych. Dla porównania, w Słowenii, gdzie prowadzone są badania przesiewowe, wykrywalność przekracza 90 proc.

Jak przebiega badanie i co zrobić, gdy wynik jest niepokojący?

Na badanie lipidogramu dziecko musi przyjść na czczo, ponieważ krew zostanie pobrana z żyły. O podejrzeniu hipercholesterolemii rodzinnej może świadczyć poziom cholesterolu LDL wyższy niż 130 mg/dl.

Jeśli wynik budzi niepokój, badanie zostanie powtórzone dla potwierdzenia diagnozy. W razie utrzymujących się nieprawidłowości lekarz prowadzący bilans skieruje małego pacjenta do specjalisty - endokrynologa, diabetologa lub specjalisty chorób metabolicznych dla dzieci.

Jak leczy się hipercholesterolemię rodzinną u dzieci?

Po potwierdzeniu diagnozy poprzez badania genetyczne, dziecko zwykle otrzymuje leki obniżające poziom cholesterolu (statyny), które będzie musiało przyjmować już przez całe życie. W przypadku nietolerancji statyn lub braku oczekiwanych efektów leczenia, pacjent może zostać włączony do programu lekowego z zastosowaniem innych terapii.

Czym grozi nieleczona hipercholesterolemia rodzinna?

Hipercholesterolemia rodzinna to silny czynnik ryzyka wczesnego rozwoju miażdżycy tętnic, szczególnie wieńcowych. Prowadzi to do przedwczesnej choroby wieńcowej, która u mężczyzn pojawia się przed 55. rokiem życia, a u kobiet przed 60. rokiem życia.

Choroba występuje w dwóch odmianach:

  • heterozygotyczna rodzinna hipercholesterolemia (heFH) - dziedziczona od jednego z rodziców, występuje u jednej na 250 osób,
  • homozygotyczna rodzinna hipercholesterolemia (HoFH) - bardzo rzadka, dziedziczona od obojga rodziców, występuje u jednej na około 160 tysięcy osób.

Wczesne wykrycie choroby jest kluczowe dla rozpoczęcia odpowiedniego leczenia i zapobiegania poważnym konsekwencjom zdrowotnym w przyszłości.

Zanim więc twój 6-latek pójdzie na bilans zdrowia, przygotuj go na dodatkowe badanie krwi. To kilka chwil, które mogą zadecydować o jego zdrowiu w dorosłym życiu.

Źródło: pap.pl

Polecane wideo

Komentarze
Ocena: 5 / 5
Polecane dla Ciebie