Jak przekonywać młodzież, że ruch jest atrakcyjny?

Choć zainteresowanie nastolatka prawidłowo zbilansowaną dietą wydaje się coraz trudniejsze, istnieją na to sposoby na miarę trzeciej dekady XXI wieku - czego dowodzą m.in. popularni fit-influencerzy. Podobnie jest ze sportem, drugim filarem zdrowia młodzieży. Uczynienie z aktywności fizycznej i zdrowego odżywiania elementów atrakcyjnego wizerunkowo, nowoczesnego stylu życia młodego człowieka to gwarancja udanej inwestycji w jego przyszłość.

Czy sport może wygrać ze smartfonem?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) od lat podkreśla, jak wielką wartość dla zdrowia i rozwoju młodzieży ma sport. W postpandemicznej rzeczywistości zalecenie to wybrzmiewa jeszcze mocniej. Wytyczne WHO wskazują, by nastolatek poświęcał średnio godzinę dziennie na aktywność fizyczną o umiarkowanej lub wysokiej intensywności. Odpowiednia ilość wysiłku w wieku rozwojowym wpływa nie tylko na wydolność i kondycję, ale także na jakość snu, efektywne uczenie się czy rozwój funkcji poznawczych. Okres szkolny to również czas, kiedy kształtują się najważniejsze nawyki na całe życie.

Problem w tym, że do wyrobienia sportowych nawyków nie wystarczą zajęcia WF, ani zapewnienie odpowiedniej infrastruktury sportowej i zajęć. Mimo ogólnopolskiego programu Ministerstwa Sportu i Turystyki, realizowanego w latach 2016-19 kosztem ponad 180 mln zł, spadek aktywności sportowej wśród młodzieży stał się faktem: sport przegrywa ze smartfonem i konsolą. Eksperci podkreślają więc, że aby przywrócić zainteresowanie aktywnością fizyczną potrzebna jest zmiana podejścia i metod wychowawczych.   

- Sport może być dziś uznawany za mniej atrakcyjny, bo wymaga poświęcenia i systematyczności, nie przynosi natychmiastowych efektów…- wskazuje Pan Belfer, nauczyciel, youtuber i osobowość medialna ze świata edukacji. - Dla wielu nastolatków liczy się również medialna atrakcyjność sportowej pasji. Dlatego warto promować przykłady rówieśników, osiągających sukcesy w swoich dyscyplinach. Oczywiście mistrzostwo w danym sporcie  może być związane ze zmianą stylu życia, ale właśnie takie przykłady pokazują, że systematyczność i sumienność przynoszą wymarzone efekty.

Jednym z takich przykładów, stanowiących inspirację dla młodzieży do aktywnego trybu życia i racjonalnego odżywiania, jest popularna w mediach Sonia Rudolf, radosna 14-latka, piłkarka i finalistka MasterChef Junior.

- Szukanie własnej drogi może być fascynującą przygodą, sposobem, żeby zmienić na lepsze całe życie, znaleźć ,,to coś’’, co każdego dnia daje nam energię i chęci. Szczerze polecam każdemu rówieśnikowi, żeby próbował i nie zniechęcał się, znalazł sport dla siebie, który sprawi, że poczuje swoją wartość i uwierzy w nią. Dla mnie była to piłka nożna, ale do każdego charakteru będzie pasowało coś innego - mówi Sonia.  

Zwiększone zainteresowanie ruchem i treningami w naturalny sposób pociąga za sobą  większą koncentrację na jakości odżywiania. Zbilansowana, zróżnicowana dieta to nie tylko warunek coraz lepszych wyników w sporcie, ale także droga do dobrego samopoczucia i zdrowego wyglądu. A tym samym: drugi kluczowy element nowego, lepszego lifestyle’u nastolatka. 

Pierwsza zasada, którą warto promować: więcej mniejszych posiłków w krótszych odstępach czasu (ok. 4-5 dziennie). W ten sposób organizm nastolatka zyskuje stały dostęp do energii oraz składników odżywczych. Zaczynamy już od rana: śniadanie młody człowiek powinien jeść w ciągu godziny od przebudzenia - i należy zadbać, by było ono bogate w “dobre kalorie”. Sprawdzi się tu np. owsianka czy jaglanka z dodatkiem orzechów i owoców. 

Dalej w ciągu dnia warto planować mu posiłki, dostosowując je do lekcji w szkole i zajęć dodatkowych. W okresie dojrzewania istotne dla osoby aktywnej jest drugie śniadanie. Może to być pieczywo pełnoziarniste z twarogiem, jajkiem czy warzywami, a jako dodatek - świeży sok owocowy. Ważna w diecie jest obecność składników mineralnych i witamin, a także białka, istotnego dla prawidłowego wzrostu.

- Nastolatkowi najłatwiej sięgnąć po batona czy drożdżówkę. Dlatego warto przekazać mu wiedzę o tym, jakie znaczenie ma zbilansowana dieta także dla jego rezultatów w sporcie. Przykładowo mięso z kurczaka lub ryb, które można podać duszone lub pieczone z ziemniakami lub ryżem, może pomóc dostarczyć odpowiedniej ilości białka, ważnego do budowania masy mięśniowej. W posiłkach dla aktywnej młodzieży źródłem białka, ale także witamin, składników mineralnych i błonnika mogą być też rośliny strączkowe, takie jak fasola, bób czy zielony groszek. Aktywny nastolatek, zwłaszcza latem, będzie potrzebował oczywiście dużo płynów, w ilości ok. 6 szklanek dziennie. Zadbajmy, by była to woda - wyjaśnia dr Katarzyna Zadka, ekspertka ds. żywienia programu WINIARY “Gotuj się na zmiany”. 

Należy przy tym pamiętać, że to właśnie rodzice są dla dzieci pierwszym wzorem, dlatego właśnie ich zachowania powinny wskazywać pociechom właściwy kierunek. Motywacja do aktywności i prawidłowego odżywiania to inwestycja w całe przyszłe życie nastolatka. Opłaca się poświęcić swój czas i dołożyć starań, by zainteresować go zdrowszym stylem życia.  Pozytywne wzorce powinny być przekazywane również w szkole, czy nawet już w przedszkolu, dlatego właśnie powstał program WINIARY "Gotuj się na zmiany", który pomaga najmłodszym w kształtowaniu odpowiednich nawyków żywieniowych. Jedyne potencjalne “zagrożenie”? Może się okazać, że częściej znajdziemy naszego nastolatka na boisku czy siłowni, niż w domu.