Niegrzeczne dziecko: jak sobie poradzić?

Kolejną bardzo istotną rzeczą jest fakt, że dziecko jeszcze nie zna dobrze emocji, które czasem nim targają. Dodatkowo malec nie umie jeszcze powiedzieć dokładnie co czuje. Taka nieznajomość emocji i tego, co się dzieje sprawia, że dziecko nie potrafi tych emocji kontrolować. Maluch dojrzewając, uczy się jak sobie radzić z własnymi emocjami. Istotne jest to, jak rodzic reaguje na emocje dziecka, jak sam przeżywa i sobie radzi z danymi emocjami, nie bez znaczenia jest także styl wychowawczy.

fot. istock.com

Warto także wiedzieć, że są momenty w życiu dziecka, w których emocje wyjątkowo trudno kontrować, nawet jeśli dziecko już nieźle sobie z tym radzi. Skoki rozwojowe nie mijają z pierwszym rokiem życia, twoje dziecko nadal się rozwija skokowo i w pewnych momentach rozwojowych, gdy dzieje się byt wiele, dziecku trudno radzić sobie z emocjami.

Czym jest moment dezintegracji?

Zazwyczaj przed kolejnym etapem rozwoju, następuje moment dezintegracji, to znaczy, że rozwój dziecka układa się w pewien cykl równowagi i nierównowagi, ekspansji i zamknięcia. Gdy dziecko jest akurat w fazie dezintegracji i nierównowagi, jego zachowania emocjonalne będą oczywiście trudniejsze do opanowania i zrozumienia. Nagle twój mały aniołek dziwnie się zachowuje, robi się płaczliwy, marudny, agresywny i nieposłuszny, po czym znowu wraca do równowagi… niestety jeszcze kilkanaście lat będziesz narażona na te huśtawki.

Zobacz więcej: Czy pozwolić dziecku na popełnianie błędów?

Warto także brać pod uwagę, że maluszek ma swój temperament, jedno dziecko będzie bardziej spokojne i skryte, inne bardziej wybuchowe i otwarte. Temperament przekłada się na mniejszą lub większą łatwość okazywania emocji. Pamiętaj, że temperament to cecha wrodzona, nie możemy go zmienić, możemy jedynie dopasowywać nasze strategie wychowawcze do dziecka.

Przeżywanie emocji w taki, a nie inny sposób nie jest świadomą decyzją dziecka. Rodzic musi brać pod uwagę powyższe zmienne i "poprowadzić" dziecko przez świat emocji. W dużej mierze od kompetencji emocjonalnych rodziców zależy to, w jaki sposób dziecko będzie wyrażało emocje i co będzie myślało o sobie i świecie.

Na kolejnych stronach znajdziecie, "metody" dzieci na radzenie sobie z napięciem emocjonalnym, w danym wieku. Niepokojące mogą być zachowania nieadekwatne do wieku. Choć zachowania takie, choć są normalne w określonym wieku, warto obserwować i odnaleźć przyczynę napięcia, okazywać czułość i być blisko dziecka.

Sposoby rozładowywania napięcia emocjonalnego przez dzieci 3-letnie:

• ssanie kciuka nocą i okazjonalnie za dnia;
• nocne spacery po domu;
• plucie;
• silne jąkanie się;
• dłubanie w nosie;
• obgryzanie paznokci;
• drżenie rąk;
• potykanie się i przewracanie;
• płaczliwość.

3-latek wyraża swoje emocje impulsywnie i gwałtownie; nie potrafi się kontrolować, często wybucha płaczem (zawodzi, zanosi się, krzyczy i nie może się uspokoić) lub gniewem (kopie, rzuca przedmiotami, trzaska drzwiami, krzyczy).

fot. istock.com

Sposoby rozładowywania napięcia emocjonalnego przez 4-latki:

• ssanie palca podczas snu;
• zachowanie "nie do opanowania": dziecko wyrywa się, ucieka, kopie, pluje, obgryza paznokcie, robi miny;
• werbalnie: dziecko puszy się i przechwala, robi miny, celowo koślawi język i używa brzydkich słów;
• lęki i koszmary senne;
• potrzeba oddania moczu w chwilach emocjonalnego podniecenia;
• ból brzucha, a nawet wymioty w sytuacji stresu.

4-5 latek jest już mniej impulsywny, choć zdarzają mu się wybuchy gniewu, uczy się kontrolować zachowania w odpowiedzi na bodźce.

wychowanie

Burza o prace domowe...

Sposoby rozładowywania napięcia emocjonalnego przez 5-latki:

• dłubanie w nosie;
• obgryzanie paznokci;
• mruganie oczami;
• potrząsanie głową;
• chrząkanie i pokasływanie szczególnie w porze kolacji;
• głośne wciąganie powietrza nosem;
• pokasływanie przypominające tik;
• pokazywanie języka.

5-6 latki już potrafią kontrolować emocje, a nawet je ukrywać, są bardziej powściągliwie w wyrażaniu emocji.

Sposoby rozładowywania napięcia emocjonalnego przez 6-latki:

• ogólny niepokój;
• niezdarność: dziecko przewraca się na byle kamieniu;
• kopanie nogi od stołu; siedzenie na brzegu krzesła i odchylanie się do tyłu;
• mogą wrócić ataki wściekłości;
• dziecko robi miny, naśladując innych;
• ciężko oddycha w chwilach ekscytacji;
• jąka się;
• obgryza paznokcie;
• pokazuje język;
• pluje.

6-7 latek  umie już celowo ukrywać emocje, a nawet udawać emocje, których w rzeczywistości nie czuje.