Jak informuje verywellmind.com, w latach 60. XX wieku psycholog Diana Baumrind przeprowadziła przełomowe badanie z udziałem ponad 100 dzieci w wieku przedszkolnym. Na jego podstawie wyróżniła trzy style wychowawcze, a późniejsi badacze, Maccoby i Martin, dodali czwarty. Klasyfikacja opiera się na takich wymiarach jak: strategie wychowawcze, ciepło rodzinne, komunikacja oraz oczekiwania wobec dziecka.
W tym stylu rodzice ustanawiają ścisłe, często surowe reguły, których dzieci muszą bezwzględnie przestrzegać. Brak podporządkowania się oznacza karę, a na pytanie "dlaczego?" rodzic odpowiada: "bo tak powiedziałem". Autorytarni rodzice mają wysokie wymagania, ale nie reagują na potrzeby emocjonalne dzieci.
Skutki: Dzieci wychowane w tym stylu są zazwyczaj posłuszne i kompetentne, ale często zmagają się ze zwiększonym lękiem i mniejszą niezależnością. Nie zawsze radzą sobie w relacjach z innymi, mogą też częściej kłamać, by uniknąć kary.
To najbardziej zrównoważony styl. Rodzice ustalają jasne zasady, ale są otwarci na dialog i wyjaśniają dzieciom, dlaczego te reguły obowiązują. Według verywellmind.com, tacy rodzice łączą wysokie oczekiwania z ciepłem, wsparciem i gotowością do słuchania.
Skutki: To najkorzystniejszy styl wychowania. Dzieci wychowane autorytatywnie znają granice, ale też nie brakuje im pewności siebie. Badania pokazują, że jako dorośli osiągają wyższy poziom satysfakcji z życia. Rozwijają niezależność, samokontrolę, radzą sobie ze swoimi emocjami.
Permisywni rodzice stawiają dzieciom niewiele wymagań i rzadko stosują dyscyplinę. Tacy rodzice są ciepli i uważni, ale mają niskie oczekiwania wobec dzieci. Przede wszystkim są zbyt pobłażliwi. Przyjmują przy tym bardziej rolę przyjaciela niż rodzica.
Skutki: Dzieci wychowane w pobłażliwy sposób są często bardziej zagubione, mają niższą motywację i nie zawsze radzą sobie z emocjami. Są bardziej skłonne do ryzykownych zachowań i osiągają gorsze wyniki w szkole.
To najbardziej szkodliwy styl. Rodzice zaspokajają jedynie podstawowe potrzeby fizyczne dziecka – jedzenie, dach nad głową – ale nie angażują się w jego życie emocjonalne. Są obojętni i lekceważący, a w skrajnych przypadkach mogą nawet stosować przemoc.
Skutki: Ten styl plasuje się najniżej we wszystkich obszarach rozwoju. Badania pokazały, że dzieci takich rodziców mają problemy w szkole, większe ryzyko depresji, gorsze relacje społeczne, trudności z kontrolowaniem emocji i podwyższony poziom lęku.
Choć każde dziecko jest inne i reaguje na wychowanie w odmienny sposób, badania jednoznacznie wskazują, że styl autorytatywny – łączący jasne zasady z ciepłem i dialogiem – przynosi najlepsze rezultaty. Dobra wiadomość jest taka, że każdy może zmienić swój styl wychowania, by stać się bardziej wspierającym i zaangażowanym rodzicem.
Ta strona używa plików cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie.
Więcej szczegółów w naszej