Rzecznik Praw Obywatelskich wystosował oficjalne pismo do resortu edukacji, w którym kwestionuje sposób wprowadzenia nowych regulacji dotyczących religii w szkołach. Głównym zarzutem jest brak przygotowania mechanizmów ochronnych dla pedagogów, którzy w wyniku zmian mogą znaleźć się bez pracy.
Marcin Wiącek podkreśla, że Konstytucja gwarantuje ochronę miejsc pracy, a nagłe zmiany organizacyjne bez odpowiedniego wsparcia mogą naruszać te zapisy. Resort edukacji nie przygotował żadnych programów pomocowych ani okresów dostosowawczych.
Od września 2025 roku w polskich szkołach religia będzie prowadzona tylko przez jedną godzinę tygodniowo zamiast dotychczasowych dwóch. Decyzję tę podjęto na podstawie rozporządzenia ministerialnego, co według RPO może być problematyczne z punktu widzenia hierarchii aktów prawnych.
Ministerstwo argumentuje swoją decyzję spadającą liczbą uczniów uczęszczających na lekcje religii oraz potrzebą lepszego wykorzystania czasu szkolnego.
Związki i stowarzyszenia reprezentujące katechetów alarmują, że nawet kilkanaście tysięcy pedagogów może stracić zatrudnienie. Problem dotyczy szczególnie osób pracujących w małych miejscowościach, gdzie trudno będzie znaleźć dodatkowe godziny w innych szkołach.
Wielu nauczycieli religii nie ma uprawnień do prowadzenia innych przedmiotów, co oznacza konieczność długotrwałego dokształcania się. Bez wsparcia finansowego i czasowego będzie to dla nich praktycznie niemożliwe.
RPO podnosi istotne zastrzeżenia dotyczące zgodności wprowadzonych zmian z Konstytucją. Jego zdaniem, kwestie tak fundamentalne jak organizacja nauczania religii powinny być regulowane ustawą, a nie rozporządzeniem ministerialnym.
Dodatkowo, Rzecznik zwraca uwagę na konstytucyjną zasadę wolności religijnej, która może być ograniczana tylko w szczególnych przypadkach i z zachowaniem odpowiednich procedur.
Resort edukacji w swojej odpowiedzi wskazuje na możliwości organizacyjne, które mogą złagodzić skutki zmian. Mowa o tworzeniu grup międzyklasowych czy reorganizacji planu lekcji. Ministerstwo podkreśla również, że to dyrektorzy szkół podejmują ostateczne decyzje kadrowe.
Barbara Nowacka zapewnia, że placówki oświatowe będą działać zgodnie z prawem pracy i będą szukać rozwiązań minimalizujących zwolnienia.
Dyskusja wokół religii w szkołach to jeden z elementów szerszej debaty o charakterze polskiego systemu edukacji. Zwolennicy zmian argumentują, że szkoła powinna być bardziej świecka, podczas gdy przeciwnicy wskazują na tradycję i prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami.
RPO, nie wchodząc w spór światopoglądowy, koncentruje się na aspektach prawnych i społecznych wprowadzanych zmian.
Rzecznik oczekuje od ministerstwa szczegółowych odpowiedzi na postawione pytania oraz konkretnych propozycji wsparcia dla zagrożonych nauczycieli. Sprawą mogą zająć się także sądy administracyjne, jeśli zostanie wniesiona skarga na rozporządzenie.
Cała sytuacja pokazuje, jak ważne jest konsultowanie społeczne przy wprowadzaniu zmian dotyczących tak wrażliwych kwestii jak edukacja i religia.
Ta strona używa plików cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie.
Więcej szczegółów w naszej