Jak zapobiegać niezdrowej rywalizacji między rodzeństwem?

Relacje między rodzeństwem to pierwsza okazja do tego, aby dziecko poznało, jak funkcjonują długotrwałe relacje międzyludzkie i przygotowało się do nich.
Jak zapobiegać niezdrowej rywalizacji między rodzeństwem?
fot. istock.com
01.12.2023
Katarzyna Lemanowicz

Kiedy rodzeństwo ze sobą walczy, ma to wpływ na każdego członka rodziny. Rodzic, który słyszy: "Daj mi to!", "Zostaw mnie w spokoju!" albo "To jest moje!" często sam reaguje krzykiem: "Przestańcie!" lub "Ile razy mam wam powtarzać!"

Dzieci kłócą się ze sobą z wielu powodów i tak jak wiele innych rzeczy, których doświadczają w dzieciństwie, także kłótnie mają swój cel i są po to, aby dzieci czegoś się z nich nauczyły.

Rywalizacja między rodzeństwem - jak zapobiegać?

Na drzewie genealogicznym łatwo zauważyć, że rodzeństwo zajmuje równoważne pozycje. Oznacza to równorzędne traktowanie względem reguł obowiązujących w rodzinie. Jednak związek między rodzeństwem to coś więcej. To właściwie pierwsza okazja do tego, aby dziecko poznało, jak funkcjonują długotrwałe relacje międzyludzkie i przygotowało się do nich. 

Bracia i siostry uczą się od siebie brania i dawania, ćwiczą umiejętność kochania drugiej osoby, nawet jeśli im się nie podoba to, co dana osoba zrobiła. Rodzeństwo uczy tolerancji, cierpliwości, życzliwości, a przede wszystkim rozwiązywania konfliktów.

Reakcją większości rodziców na kłótnię i walkę między rodzeństwem jest chęć jej przerwania. Może jednak, zamiast podejmowania prób przerwania sporu, który mimo wszystko uczy dzieci cennych umiejętności, skup się na tym, aby ze sobą nie rywalizowały. Rywalizacja może trwale uszkodzić więź między rodzeństwem. Oto kilka porad, jak jej zaradzić.

#1 Nie bądź sędzią i ławą przysięgłych: Większość z nas uważa, że bycie rodzicem oznacza bycie sędzią i ławą przysięgłych. Problem w tym, że wówczas dzieci nie uczą się samodzielnego rozwiązywania konfliktów. Kiedy rodzic decyduje o tym, kto ma rację, a kto nie, jedno z dzieci pozostanie z uczuciem gniewu, a drugie czuje się jak zwycięzca. Nie próbują rozwiązać problemu wspólnie i nie ćwiczą umiejętności rozwiązywania konfliktów przydatnej w dorosłym życiu.

#2 Bądź mediatorem: Jeśli chcesz, żeby twoje dzieci grały w jednej drużynie, musisz im pomóc i wskazać drogę do celu. Możesz to zrobić ucząc dzieci wyrażania uczuć, które dały początek kłótni. Zadaj każdemu z nich te same pytania i spróbujcie wspólnie znaleźć rozwiązanie, na przykład: Marysiu, dlaczego jesteś zła? Franku, dlaczego jesteś zły? Marysiu, podaj proszę trzy pomysły na wyjście z tej sytuacji, Franku, a jakie są twoje trzy pomysły?

#3 Nie krzywdzimy tych, których kochamy: Najlepszym sposobem na egzekwowanie tej zasady jest jej dookreślenie. Może to brzmieć tak: Czasem ktoś zostaje skrzywdzony przez przypadek. Innym razem dzieje się tak kiedy używamy siły w trakcie bójki. Która z tych rzeczy jest niezgodna z regułami obowiązującymi w naszym domu? Jeśli przyłapałaś dzieci na bójce, nie spodziewaj się, że docenią twoją mądrość i dobre rady. Są na siebie złe, ale staraj się nie odnosić do ich gniewu wprost. Możesz powiedzieć: "Byłabym strasznie wściekła, gdybym straciła swój czas na granie w grę komputerową z powodu kłótni czy walki". Jeśli domagasz się, żeby dziecko nie było złe, jest to prosta droga do przeciągania liny i walki o władzę.

#4 Nie porównuj swoich pociech: Porównywanie sprawia, że dziecko czuje się przez ciebie niedoceniane i niekochane. Nie zmotywuje go to do większej pracy nad sobą, a nawet może przyczynić się do częstszych kłótni z rodzeństwem. Niektóre dzieci tłumią w sobie te uczucia, ale w środku gotują się z oburzenia i braku poczucia własnej wartości i akceptacji.

#5 Skup się na zdolnościach każdego z dzieci: Każde dziecko zasługuje na to by być postrzegane jako ktoś wyjątkowy, z unikalnymi talentami i umiejętnościami. Pomóż dzieciom zbudować wysoką samoocenę za pomocą "konkretnej pochwały," nie ogólnikowego wyrazu uznania. Skup się na ich wyjątkowych zdolnościach. Świadomość własnej wartości będzie znakomitym kapitałem na przyszłość. 

#6 Przeczytaj książkę o relacjach rodzeństwa: Na rynku księgarskim znajduje się wiele pozycji traktujących o wychowaniu rodzeństwa, powinnaś więc znaleźć coś, co tobie przypadnie do gustu. Może to być „Rodzeństwo bez rywalizacji” autorstwa Adele Faber i Elaine Mazlish albo „Jak wychować szczęśliwe dzieci” Wojciecha Eichelbergera i Anny Mieszczanek. Odpowiednia książka może być dużym wsparciem w radzeniu sobie z rywalizacją twoich pociech.

 

Przeczytaj również:

Polecane wideo

Komentarze
Ocena: 5 / 5
Polecane dla Ciebie