Siatki centylowe – co stanowi normę, a co nią nie jest?
Siatki centylowe są najlepszą metodą oceny rozwoju fizycznego i stanu odżywienia dzieci.
fot. istock.com
Siatki są to dane w formie wykresu, który pozwala na sprawdzenie, czy nasze dziecko rozwija się prawidłowo na tle grupy zdrowych rówieśników. Dzieci z tego samego rocznika mogą znacznie różnić się między sobą pod względem wymiarów, kształtu, proporcji. Różnice te są odbiciem wielu czynników dziedzicznych i środowiskowych. Rozwój każdego dziecka przebiega w sposób indywidualny – zwraca uwagę Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej.
Siatki centylowe tworzone są osobno dla chłopców i dziewcząt. Osobne siatki zostały stworzone również dla dzieci z różnymi chorobami genetycznymi, np. z zespołem Downa.
W każdym kraju dzieci rozwijają się inaczej, dlatego siatki tworzy się na podstawie regularnie uaktualnianych, lokalnych statystyk. Różnice występują również w różnych miastach. W naszym kraju stosuje się siatki centylowe dzieci warszawskich, które uznane zostały za standard.
Utworzono również tzw. mini-siatki centylowe dla niemowląt. Wiek podawany w nich jest w miesiącach, a wysokość ciała zmieniono na długość. Jeśli dziecko urodziło się jako wcześniak, korzysta się z wykresów, które uwzględniają różnice w rozwoju w porównaniu z dziećmi urodzonymi w terminie.
Na linii poziomej znajduje się wiek dziecka, zaś na linii pionowej parametr, który sprawdzamy. Najczęściej diagnozujemy wysokość ciała, bądź długość, masę ciała oraz wskaźnik względnej masy ciała w stosunku do wysokości (BMI - Body Mass Index).
/static-supermamy.papilot.pl/a/20/04/istock-467912428-d4aa.jpg "Jak wyglądają siatki centylowe?")
fot. istock.com
Aby obliczyć wskaźnik, masę ciała w kilogramach dzielimy przez kwadrat wysokości ciała podanej w metrach. Dodatkowo na wykresie zaznaczone są linie krzywe, centyle - 3%, 10%, 25%, 50%, 75%, 97%. Linie te pokazują nam, jaki procent dzieci w całej zbadanej populacji w określonym wieku osiąga taką samą, mniejszą lub większą wartość np. masy ciała, wysokości ciała, wskaźnika BMI. Obszary pomiędzy krzywymi nazywają się kanałami centylowymi.
Pomiary, które znajdą się pomiędzy 3 a 97 centylem, mieszczą się w zakresie tzw. szerokiej normy. Jeżeli nasze dziecko znajduje się na 50 centylu, oznacza to, że jego cecha jest taka, jak średnia jej wartość w populacji. Wyniki, które są wyższe (powyżej 97), bądź niższe (poniżej 3 centyla) wymagają konsultacji z lekarzem.
Konsultacji wymaga również sytuacja, gdy istnieje rozbieżność w usytuowaniu punktu przecięcia o dwa kanały wyżej lub niżej między dwoma cechami.
Jeżeli krzywa indywidualnego dziecka wznosi się systematycznie, świadczy to o proporcjonalnym i harmonijnym rozwoju, a więc przyroście wysokości i masy ciała, a także odpowiednim żywieniu – dostarczaniu odpowiedniej dawki energii (kalorii).
Ta strona używa plików cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie.
Więcej szczegółów w naszej