Jak się przygotować na "złe zachowanie" dziecka?

fot. istock.com

Przeżycia emocjonalne towarzyszą dzieciom od urodzenia. Prosty świat dziecięcych uczuć w pierwszych latach życia podlega stopniowemu różnicowaniu. U noworodka czekamy na pierwszy świadomy uśmiech, natomiast u półrocznych dzieci można już zaobserwować przejawy smutku, złości, strachu czy radości. W pierwszych latach życia wyraźnie widać też, że dziecko wyraża uczucia całym sobą. Zarówno ciesząc się czy martwiąc, wydaje się być opanowane przez uczucie. Również natężenie reakcji emocjonalnych często jest niewspółmierne do siły bodźca. W niewielkim stopniu jest ono też zdolne do kontrolowania swoich emocji.

Zadaniem rodzica jest nauczenie dziecka panowania nad własnymi emocjami

I nie chodzi tu o ich tłumienie, ale pomoc w ich zrozumieniu i kształtowaniu skutecznych sposobów ich regulacji. Według badań już około 18 miesiąca życia w słowniku dziecka pojawiają się pierwsze słowa odnoszące się do emocji, a ich liczba oraz częstość stosowania szybko wzrastają w następnych dwóch latach. Dzieci stosują te słowa, nie tylko mówiąc o uczuciach obserwowanych u innych, ale również opisują w ten sposób własne przeżycia. Dziecko słowa, jak i ich znaczenie czerpie z otoczenia. Tak więc rozmawianie z dziećmi, nawet malutkimi, o świecie uczuć jest okazją zarówno do poszerzania słownictwa w tym zakresie, jak również do lepszego rozumienia przeżyć własnych i innych osób.

Zobacz więcej: Dlaczego dzieci trzeba wcześnie kłaść spać?

Warto pamiętać, że złość jest emocją taką samą jak każda inna. Rodzice zazwyczaj nie pozwalają maluchowi na ekspresje swoich negatywnych emocji, tymczasem tłumienie emocji nie sprawia, że one znikają. Gniew, który nie znalazł ujścia, zwykle powraca częściej, a z czasem nawet coraz bardziej intensywnie. Jest również bardzo prawdopodobne, że takie tłumienie złości może przełożyć się na przewlekłe stany lękowe, a nawet depresję u dziecka.

Niestety przyjmowanie ze spokojem gniewu dziecka nie jest czymś intuicyjnym dla rodzica. W mgnieniu oka atak złości dziecka wywołuje frustrację i gniew u rodzica lub wręcz przeciwnie lęk, by nie rozzłościć dziecka jeszcze bardziej. Rodzic taki jest skłonny do "zagłaskania" własnego malucha, by tylko go uspokoić. Prawie wszystkie dzieci między pierwszym a trzecim rokiem życia mają napady złości. Każdemu, nawet najgrzeczniejszemu dziecku zdarzają się wybuchy niekontrolowanych, negatywnych emocji. Sporadyczne wybuchy złości u dziecka są czymś zupełnie normalnym. Dorośli bardzo często czują frustrację, a co dopiero dziecko, które jeszcze nie do końca potrafi radzić sobie ze wszystkimi negatywnymi emocjami. Zadziwiająca liczba napadów złości ma związek z odczuwaniem głodu lub zmęczenia. Inne są wynikiem sytuacji, która dla dziecka jest zupełnie niezrozumiała, a towarzyszące jej emocje są zbyt liczne i silne, by maluch był w stanie sam sobie z nimi poradzić.

fot. istock.com

Warto wiedzieć, że maluszek, a nawet przedszkolak nie jest w stanie kontrolować swoich emocji. I choć wiele mam, ma wrażenie, że to czysta złośliwość… niestety, drogie mamy to kwestia biologii. Warto uzbroić się w cierpliwość, gdyż za kontrolowanie emocji, impulsów i zachowania powściągliwe odpowiadają płaty czołowe kory mózgowej, a te osiągają dojrzałość dopiero ok. 20. roku życia człowieka.

Zobacz więcej: Czy dziecko myśli w życiu płodowym?

0

rozwój dziecka

Jakie są etapy rozwoju mowy dziecka?

Niedojrzałość tej części mózgu wpływa na emocjonalność dziecka, dlatego maluchy:

• przeżywają wiele emocji znacznie intensywniej (złość to od razu wściekłość, a radość to euforia),
• przeżywają wiele emocji znacznie częściej,
• mają bardzo zmienne odczucia i łatwo przechodzą od radości do złości czy smutku,
• nie kryją swoich emocji - mimika, gesty, głos wszystko pokazuje, co dziecko przeżywa.

Jak się przygotować na złe zachowanie dziecka?

#1 Bądź gotowa i zapobiegaj

Choć może to brzmi niewykonalne, dasz radę to zrobić. Zminimalizuj ryzyko rozdrażnienia. Postaraj się, by maluch był wyspany i najedzony, bądź wyposażona w zabawki lub inne gadżety, które mogą zabawić dziecko. Pamiętaj głód, senność i nuda to twoi wrogowie.

#2 Odwróć uwagę

Gdy widzisz, że dziecko staje się marudne i lada moment wybuchnie, odwróć jego uwagę. Poproś, by czegoś poszukało, pokaż coś interesującego, poproś o pomoc, zadaj dziwne pytanie.

#3 Nie walcz

Wielu rodziców reaguje złością na takie zachowanie dziecka. Tymczasem maluch potrzebuje uwagi i wparcia. Zamiast krzyczeć, zabierz dziecko w miejsce, w którym jest mniej osób i miej bodźców, by dać mu szanse na uspokojenie się.

#4 Daj wybór, ale nie szantażuj

Zamiast grozić zaproponuj, gdzie dziecko chce się uspokoić: czy chce iść na chwilę do samochodu lub do łazienki. Pamiętaj, że nie chodzi o rozdrażnienie, ale o uspokojenie.

#5 Zastanów się nad przyczyną takiego zachowania

Spróbuj wczuć się w sytuację dziecka i zrozumieć co się stało. Choć może to być bardzo absurdalny powód dla ciebie, dla dziecka może być niezwykle ważny. Twoja empatia pomoże dziecku przejść przez taką sytuację. Nazywaj te emocje np. mów, że rozumiesz, że jest smutne, że nie może zabrać kolejnej piłki do domu i tłumacz czemu tego nie może zrobić. Jeśli zauważasz, że za każdym razem zachowanie się powiela, ustal zasady przed wejściem do sklepu i przypominaj je dziecku.

#6 Daruj sobie kary

Czujesz, że inni patrzą i powinnaś dziecko ukarać? Pamiętaj, to są obcy ludzie i nie ma znaczenia co myślą. Może są oburzeni, może im żal dziecka, albo ciebie, jednak nie jest to ważne. Nie myśl o tym, że inni patrzą, najważniejsze jest dziecko i ty.