Orzeczenia miały być narzędziem pomocy - dokumentami otwierającymi drzwi do specjalistycznego wsparcia i dodatkowych zajęć. W praktyce coraz częściej stają się papierami pełnymi ogólnikowych zapisów, które nauczyciele muszą realizować bez odpowiednich narzędzi i czasu.
Jak pokazuje doświadczenie pedagogów, zalecenia w orzeczeniach często powstają według schematu "kopiuj-wklej". Powtarzalne sformułowania i błędy w podstawowych danych, jak mylenie płci dziecka, świadczą o mechanicznym podejściu do tworzenia dokumentów.
"Żeby uczeń nic nie musiał, wystarczy zaświadczenie za 600 zł i wszyscy w szkole będą go już tylko wspierać" - mówi jedna z nauczycielek w rozmowie ze Strefą Edukacji.
W pojedynczej klasie nauczyciele muszą pogodzić przeciwstawne zalecenia. Klasycznym przykładem jest sytuacja, gdy wszystkie dzieci z orzeczeniami mają siedzieć w pierwszej ławce. Ale problemy są znacznie poważniejsze - gdy jedno dziecko ma się często ruszać, a inne potrzebuje stabilności i ciszy.
Realizacja takich sprzecznych wymagań w ramach jednej klasy staje się niemal niemożliwa. Nauczycielka, która wcześniej wnikliwie czytała zalecenia, przyznaje: "nigdy nie znalazłam tam niczego, co realnie pomogłoby mi w codziennej pracy".
Najwyższa Izba Kontroli alarmuje, że w 80 proc. kontrolowanych szkół zajęcia wynikające z orzeczeń prowadzone są w sposób mało atrakcyjny. Skutkuje to:
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne czy dydaktyczno-wyrównawcze często nie odpowiadają rzeczywistym potrzebom dzieci. Opinie związane z dysleksją rozwojową traktowane są jako narzędzie do obniżenia wymagań na egzaminach, a nie jako punkt wyjścia do systematycznej pracy.
Prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz podczas wrześniowego protestu nauczycieli podkreślał skalę wyzwań: "W szkolnictwie powszechnym funkcjonuje ponad 70 proc. uczniów z orzeczeniami. Bardzo często nauczyciel zostaje sam w klasie 20-30-osobowej, gdzie dziewięcioro czy dziesięcioro dzieci ma orzeczenia albo opinie" - cytuje wypowiedź Strefy Edukacji.
Do tego dochodzą dodatkowe obowiązki. Od nauczyciela wymaga się dziś, by był nie tylko pedagogiem i dydaktykiem, ale także psychologiem, terapeutą, rozjemcą w konfliktach rodzinnych - tłumaczył Broniarz.
Epidemia orzeczeń nie oznacza nagłego wzrostu liczby dzieci wymagających pomocy. Problem polega na tym, że dokument staje się substytutem systemowych rozwiązań. W teorii każde orzeczenie to pakiet gwarancji i praw, w praktyce - ciężar organizacyjny złożony na barki pojedynczego nauczyciela.
NIK zwraca uwagę, że poradnie psychologiczno-pedagogiczne koncentrują się na wydawaniu opinii i orzeczeń, a nie na terapii czy faktycznym wsparciu uczniów. To oznacza, że dzieci dostają papiery, ale nie otrzymują realnej pomocy.
Prezes ZNP podkreśla konieczność współpracy wszystkich stron: "Jeśli ktoś nie radzi sobie ze swoim jedynakiem, nie można wymagać, by nauczyciel radził sobie z trzydziestką takich jedynaków".
Źródło: Strefa Edukacji
Ta strona używa plików cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie.
Więcej szczegółów w naszej