Według Nicole Schwarz, amerykańskiej licencjonowanej terapeutki istnieją znacznie skuteczniejsze sposoby na komunikację z dzieckiem, które przeżywa niepokój, złość, jest zdenerwowane i nie potrafi się uspokoić.
Powiedz te 8 zdań zamiast "Uspokój się"
-
"Jestem tutaj, jesteś bezpieczny". Lęk sprawia, że wszystko wydaje się gorsze i bardziej przerażające niż w rzeczywistości. Te proste słowa dają dziecku poczucie bezpieczeństwa i kontroli, szczególnie gdy nie może zapanować nad swoim strachem czy niepokojem.
-
"Opowiedz mi o tym". Daj swojemu dziecku przestrzeń do wyrażenia swoich obaw bez przerywania czy oceniania. Niektóre dzieci potrzebują czasu na przetworzenie swoich myśli. Unikaj natychmiastowego proponowania rozwiązań - czasem wystarczy po prostu, że dziecko czuje się wysłuchane.
-
"Jak duże jest twoje zmartwienie?" Pomóż dziecku zwizualizować i określić rozmiar jego lęku. Może pokazać to za pomocą rąk - dłonie blisko siebie oznaczają małe zmartwienie, szeroko rozłożone ramiona - duże. Inną opcją jest narysowanie trzech okręgów (mały, średni, duży) i wybór odpowiedniego rozmiaru.
-
"Czy możesz to narysować?". Wiele dzieci nie potrafi wyrazić swoich emocji słowami. Rysowanie, malowanie czy rzeźbienie to doskonałe sposoby na wizualizację lęków. Gdy dziecko skończy obrazek, zadaj mu pytania typu: "Widzę dużo niebieskiego koloru!" i pozwól mu wyjaśnić znaczenie swojej pracy.
-
"Zmieńmy zakończenie". Niespokojne dzieci często czują się uwięzione w negatywnych scenariuszach bez wyjścia. Pomóż im zobaczyć alternatywne opcje. Razem stwórzcie kilka nowych finałów - niektóre mogą być zabawne, ale przynajmniej jeden powinien być realistyczny i pokazywać dziecko pewnie pokonujące swoje lęki.
-
"Którą strategię uspokajającą chcesz zastosować?". Pracuj nad stworzeniem listy technik uspokajających, które dziecko lubi i które są dla niego skuteczne. Ćwiczcie je razem w spokojnych momentach dnia. Gdy dziecko poczuje nadchodzący niepokój, zachęć je do wyboru jednej ze strategii z waszej wspólnej listy. Może to być np. wdech i dłuższy wydech, jakby dziecko chciało zdmuchnąć zapaloną świeczkę.
-
"To przerażające i ...". Uznaj strach swojego dziecka, ale nie rób go jeszcze bardziej przerażającym. Użyj spójnika "i" zamiast "ale". Po nim możesz dodać: "jesteś bezpieczny", "pokonałeś ten strach już wcześniej" czy "masz plan". To modeluje wewnętrzny dialog, którego dziecko może użyć w przyszłości.
-
"To uczucie minie". To zdanie może być używane przez was oboje podczas szczytowej fazy niepokoju, zdenerwowania, czy złości u dziecka. Wszystkie emocje - nawet te najintensywniejsze - w końcu przemijają. Często wydaje się, że nigdy się nie skończą, ale to złudzenie.
Pamiętaj o indywidualnym podejściu
Jak wyjaśnia Nicole Schwarz, nie każda z tych strategii zadziała na twoje dziecko - i to jest całkowicie normalne. Kluczem jest cierpliwość i konsekwencja. Z czasem znajdziesz te zwroty, które najbardziej pomagają twojemu dziecku. Pamiętaj, że celem nie jest natychmiastowe wyeliminowanie lęku, ale nauczenie go radzenia sobie z trudnymi emocjami w zdrowy sposób.