Tak zrozumiesz dziecko bez słów. Sygnały przebodźcowania z podziałem na wiek

Przebodźcowanie, nazywane też inaczej przestymulowaniem to stan, w którym organizm dziecka reaguje na zbyt dużą ilość bodźców lub aktywności w ciągu dnia. Każde dziecko ma swoją indywidualną granicę tolerancji na te czynniki, ale też różne możliwości i ograniczenia w zakresie ich przetwarzania.
Tak zrozumiesz dziecko bez słów. Sygnały przebodźcowania z podziałem na wiek
płacz i napad złości u dziecka może być wynikiem przebodźcowania Fot. iStock/Nadezhda1906
19.05.2025
Izabela Rabiega

To, co dla jednego dziecka będzie akceptowalnym poziomem stymulacji, dla innego może być już zbyt przytłaczające. Tolerancja na bodźce może być wyższa, jeśli dziecko jest wypoczęte i niedawno zjadło zbilansowany posiłek lub przekąskę, a niższa, jeśli potrzebuje drzemki lub jadło dawno.

Codzienne przebodźcowanie

Każdy rodzaj stymulacji sensorycznej, czy to wzrokowej, słuchowej, dotykowej czy innego typu, może stać się przeciążeniem dla dziecka. "Nadmierna stymulacja może wystąpić w codziennych sytuacjach w domu, przy głośnej telewizji i muzyce, a także w szczególnych przypadkach, takich jak tłum ludzi na przyjęciu czy podczas wydarzeń na świeżym powietrzu” – mówi pediatra Pierrette Mimi Poinsett dla parents.com.

Objawy przebodźcowania u dzieci

Eksperci wymieniają różne objawy przestymulowania w zależności od wieku dziecka.

U niemowląt:

  • płacz;
  • machanie nogami i rączkami, zaciskanie pięści;
  • odwracanie głowy od źródła bodźców.

Dzieci w wieku przedszkolnym:

  • płacz;
  • rozdrażnienie i drażliwość;
  • złość, rzucanie się na podłogę.

Dzieci w wieku szkolnym:

  • rozdrażnienie, przemęczenie lub drażliwość;
  • agresywne zachowania;
  • zachowania przypominające napady złości.

Niektóre dzieci próbują się samoregulować poprzez powtarzające się zachowania, takie jak: kołysanie się do przodu i do tyłu, chodzenie w tę i z powrotem, ciche nucenie lub mruczenie

Co może robić rodzic, gdy dziecko jest przebodźcowane?

Gdy zauważysz, że twoje dziecko doświadcza przestymulowania, możesz podjąć kilka skutecznych działań:

  1. Usuń źródło bodźców lub wyciągnij dziecko z otoczenia, w którym przebywa. Jeśli np. doszło do przebodźcowania pod wpływem oglądania telewizji, zredukuj czas przed ekranem, jeśli na placu zabaw lub w sali zabaw, opuść to miejsce i zapewnij dziecku spokój i ciszę.

  2. Zredukuj poziom stymulacji. Jeśli nie możesz zmienić otoczenia (np. podczas rodzinnego obiadu), spróbuj trzymać dziecko blisko siebie, by stworzyć barierę między nim a źródłem stymulacji.

  3. Zaoferuj wspierające aktywności. Małe dzieci mogą szybko uspokoić się, gdy zawiniesz je w kocyk lub ponosisz w chuście. Przedszkolakom pomogą wyciszające aktywności, np. czytanie książki czy śpiewanie znanej, kojącej piosenki.

  4. Daj dziecku przestrzeń do samoregulacji. Pozwól dziecku uspokoić się samodzielnie lub pomóż mu w tym procesie. Bardzo ważne, by unikać zawstydzania dziecka - pamiętaj, że przebodźcowanie nie jest ani celowe, ani manipulacyjne. Musisz stopniowo i spokojnie budować odporność dziecka na bardziej intensywne bodźce zewnętrzne.

 

Polecane wideo

Komentarze
Ocena: 5 / 5
Polecane dla Ciebie