To, co dla jednego dziecka będzie akceptowalnym poziomem stymulacji, dla innego może być już zbyt przytłaczające. Tolerancja na bodźce może być wyższa, jeśli dziecko jest wypoczęte i niedawno zjadło zbilansowany posiłek lub przekąskę, a niższa, jeśli potrzebuje drzemki lub jadło dawno.
Codzienne przebodźcowanie
Każdy rodzaj stymulacji sensorycznej, czy to wzrokowej, słuchowej, dotykowej czy innego typu, może stać się przeciążeniem dla dziecka. "Nadmierna stymulacja może wystąpić w codziennych sytuacjach w domu, przy głośnej telewizji i muzyce, a także w szczególnych przypadkach, takich jak tłum ludzi na przyjęciu czy podczas wydarzeń na świeżym powietrzu” – mówi pediatra Pierrette Mimi Poinsett dla parents.com.
Objawy przebodźcowania u dzieci
Eksperci wymieniają różne objawy przestymulowania w zależności od wieku dziecka.
U niemowląt:
- płacz;
- machanie nogami i rączkami, zaciskanie pięści;
- odwracanie głowy od źródła bodźców.
Dzieci w wieku przedszkolnym:
- płacz;
- rozdrażnienie i drażliwość;
- złość, rzucanie się na podłogę.
Dzieci w wieku szkolnym:
- rozdrażnienie, przemęczenie lub drażliwość;
- agresywne zachowania;
- zachowania przypominające napady złości.
Niektóre dzieci próbują się samoregulować poprzez powtarzające się zachowania, takie jak: kołysanie się do przodu i do tyłu, chodzenie w tę i z powrotem, ciche nucenie lub mruczenie
Co może robić rodzic, gdy dziecko jest przebodźcowane?
Gdy zauważysz, że twoje dziecko doświadcza przestymulowania, możesz podjąć kilka skutecznych działań:
- Usuń źródło bodźców lub wyciągnij dziecko z otoczenia, w którym przebywa. Jeśli np. doszło do przebodźcowania pod wpływem oglądania telewizji, zredukuj czas przed ekranem, jeśli na placu zabaw lub w sali zabaw, opuść to miejsce i zapewnij dziecku spokój i ciszę.
- Zredukuj poziom stymulacji. Jeśli nie możesz zmienić otoczenia (np. podczas rodzinnego obiadu), spróbuj trzymać dziecko blisko siebie, by stworzyć barierę między nim a źródłem stymulacji.
- Zaoferuj wspierające aktywności. Małe dzieci mogą szybko uspokoić się, gdy zawiniesz je w kocyk lub ponosisz w chuście. Przedszkolakom pomogą wyciszające aktywności, np. czytanie książki czy śpiewanie znanej, kojącej piosenki.
- Daj dziecku przestrzeń do samoregulacji. Pozwól dziecku uspokoić się samodzielnie lub pomóż mu w tym procesie. Bardzo ważne, by unikać zawstydzania dziecka - pamiętaj, że przebodźcowanie nie jest ani celowe, ani manipulacyjne. Musisz stopniowo i spokojnie budować odporność dziecka na bardziej intensywne bodźce zewnętrzne.