Ząbkowanie u niemowląt – jakie są objawy i jak dbać o pierwsze ząbki?

Wyrastaniu pierwszych ząbków towarzyszą bowiem przykre objawy, które są przyczyną płaczu i złego samopoczucia maluszka. Dowiedz się, kiedy pojawiają się pierwsze zęby u niemowląt, jak długo trwa ząbkowanie i jak ulżyć w bólu ząbkującemu dziecku.

Ząbkowanie – ważny etap w rozwoju niemowląt i małych dzieci

Ząbkowanie jest fizjologicznym procesem wyrzynania się zębów mlecznych u niemowląt i małych dzieci, podczas którego ząb przemieszcza się z miejsca rozwoju w kości do jamy ustnej malucha.

Pierwszy ząbek zazwyczaj pojawia się między 5. a 8. miesiącem życia dziecka. Może się to stać też nieco wcześniej (tzw. wczesne ząbkowanie) lub później. Największy odsetek dzieci – ponad ¼ – zaczyna ząbkować w 6. miesiącu. Ostatnie zęby mleczne wyrzynają się w okolicach 31-33 miesiąca życia.

Według przeprowadzonych w Polsce badań, całkowity czas trwania ząbkowania, od pojawienia się pierwszego zęba do ukazania się ostatniego, wynosi od 17,5 do aż 25 miesięcy.

Kalendarz ząbkowania – które zęby wychodzą jako pierwsze?

U większości dzieci zęby mleczne wyrzynają się w określonej, niemal identycznej kolejności. Na podstawie badań i obserwacji stworzono kalendarz ząbkowania, który prezentuje się następująco:

1. Siekacze przyśrodkowe (jedynki) – 6-12 miesięcy
2. Siekacze boczne (dwójki) – 9-16 miesięcy
3. Kły – 16-23 miesiące
4. Pierwsze zęby trzonowe – 13-19 miesięcy
5. Drugie zęby trzonowe – 23-33 miesiące.

Jako pierwsze zazwyczaj pojawiają się dolne „jedynki”, następnie prawie jednocześnie wyrastają górne „jedynki” i „dwójki”, a dopiero na końcu zauważamy „dwójki” dolne. Co ciekawe, kolejnymi zębami w buzi malucha najczęściej są pierwsze trzonowce, czyli „czwórki”, a dopiero po nich wyrzynają się charakterystyczne, szpiczaste kły oraz drugie trzonowce – „piątki”.

źródło: pexels

Przedstawiony kalendarz ząbkowania nie jest miarodajny dla wcześniaków – w ich przypadku prawidłowość ząbkowania warto konsultować na bieżąco z lekarzem.

Ile jest zębów mlecznych?

Pod koniec 33. miesiąca życia, w buzi każdego malucha powinno znajdować się 20 zębów mlecznych. Ich lista kończy się na drugich zębach trzonowych, tzw. „piątkach”. Na kolejne, tym razem już stałe trzonowce, maluch będzie musiał poczekać jeszcze dobrych kilka lat.

Objawy ząbkowania – po czym poznać, że dziecko ząbkuje

U wielu niemowlaków na klika lub kilkanaście dni przed wyrżnięciem się ząbka występują charakterystyczne objawy:

• wkładanie do ust i gryzienie twardych przedmiotów, które pomaga złagodzić dyskomfort
• zaczerwienienie, obrzmienie i ból dziąseł spowodowane lekkim stanem zapalnym w miejscu wyrzynania się zęba
• intensywne ślinienie się w wyniku wkładania do buzi paluszków, zabawek oraz braku umiejętności przełknięcia śliny
• biegunka – problemy jelitowe występują u ok. 13% dzieci
• płacz, rozdrażnienie spowodowane przez ogólne złe samopoczucie malucha
• problemy ze snem, częste wybudzanie się i utrudnione zasypianie
• brak apetytu spowodowany złym samopoczuciem i dyskomfortem w jamie ustnej
• gorączka sięgająca 38-38,5^o

Nie wszystkie z tych objawów jednoznacznie świadczą o ząbkowaniu – niektóre z nich, jak np. intensywne ślinienie się lub wkładanie przedmiotów do buzi związane są z etapem rozwoju poznawczego i fizycznego dziecka, który zbiega się z momentem ząbkowania.

źródło: pexels

0

rozwój dziecka

Twoje dziecko płacze w nocy? To może być twoja wina!

Bolesne ząbkowanie – jak pomóc dziecku, u którego wyrastają mleczaki

W trakcie ząbkowania dziecko wcale nie musi cierpieć! Można, a nawet trzeba pomóc mu w tych nieprzyjemnych dolegliwościach.

Jednym z najpopularniejszych sposobów na ból dziąseł jest smarowanie ich specjalnym żelem znieczulającym, który zmniejsza dyskomfort. Warto trzymać go w lodówce – chłodny lek przyniesie maluszkowi dodatkowa ulgę. Jeśli dziecko gorączkuje i ma inne objawy infekcji, możemy, po konsultacji z lekarzem, podać mu lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy np. w formie syropu lub czopka.

Na bolesne ząbkowanie u dzieci pomogą też metody niefarmakologiczne:

• schłodzone w lodówce (nie w zamrażarce!) gryzaki lub kawałki twardych warzyw, np. marchewki
• masaż dziąseł przy użyciu szczoteczki nakładanej na palec lub gazika zmoczonego w naparze z rumianku
• podanie dziecku do gryzienia schłodzonej pieluszki, której róg zmoczony jest w rumiankowym naparze.

Dowiedz się więcej o ząbkowaniu niemowląt. Sprawdź, jak możesz pomóc ząbkującemu dziecku.

Jak dbać o pierwsze zęby? Na czym polega higiena jamy ustnej niemowląt?

Ciesząc się z pierwszych ząbków swojego maluszka nie zapominajmy o ich prawidłowej higienie. Zgodnie z zaleceniami ekspertów, szczotkowanie zębów pastą z fluorem należy rozpocząć już u niemowląt, u których pojawił się pierwszy mleczak.

źródło: pixabay

Higienę jamy ustnej możesz wprowadzić u swojego dziecka nawet przed pojawieniem się ząbków. Pozwoli mu to przyzwyczaić się do manipulacji w buzi oraz stworzy swego rodzaju rytuał. Co wieczór przecieraj jamę ustną i dziąsła niemowlaka wacikiem zwilżonym przegotowaną wodą lub masuj je przy pomocy silikonowej szczoteczki bez dodatku pasty.

Jak prawidłowo czyścić pierwsze ząbki u niemowlaka?

• wybierz tradycyjną szczoteczkę z niewielką główką dopasowaną do buzi dziecka lub specjalną silikonową szczoteczkę nakładaną na palec
• zaopatrz się w pastę zawierającą 1000 ppm fluoru lub mniej
• szczotkuj ząbki 2 razy dziennie śladową ilością pasty (wielkość ziarnka ryżu).

Po 4. lub 6. miesiącu życia niemowlęta otrzymują już pokarmy uzupełniające. To czas, aby szczególnie przyłożyć się do higieny ich jamy ustnej – zalegające resztki jedzenia mogą być przyczyną próchnicy.

Sprawdź, jak dbać o zdrowe ząbki dziecka od samego początku

Pierwsze zęby u niemowlaka – uwaga na słodycze

Moment rozszerzania diety to czas, kiedy należy zacząć szczególnie dbać nie tylko o dokładne szczotkowanie zębów, ale też o prawidłowe nawyki żywieniowe dziecka. W kontekście zdrowia jamy ustnej, jednym z najważniejszych z nich jest unikanie produktów z dodatkiem cukru, np. słodyczy, słodkich przekąsek, dosładzanych dań czy deserków. Zamiast nich warto wybierać zdrowsze alternatywy, których słodki smak będzie pochodził np. z owoców, a jedocześnie pamiętać o wzmożonej higienie jamy ustnej malucha.

Źródła:

1. Filipińska-Skąpska, P. Proc, M. Wochna-Sobańska, Terminy i kolejność wyrzynania zębów mlecznych u dzieci łódzkich, https://docplayer.pl/8524161-Terminy-i-kolejnosc-wyrzynania-zebow-mlecznych-u-dzieci-lodzkich.html
2. Boguszewska-Gutenbaum, J. Janicha, P. Sobiech, D. Olczak-Kowalczyk, Symptomy ogólne i miejscowe związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, http://www.nstomatologia.pl/wp-content/uploads/2015/01/ns_2014_127-130.pdf
3. Olczak-Kowalczyk, H. Boguszewska-Gutenbaum, J. Janicha, A. Turska-Szybka, Wybrane zagadnienia związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, http://www.nstomatologia.pl/wp-content/uploads/2014/10/ns_2011_073-076.pdf
4. Torlińska-Walkowiak, A. Rataj-Kulmacz, Wyrzynanie się zębów mlecznych – symptomy towarzyszące czy przypadkowe współistnienie w czasie?, http://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-ca427708-fcf6-46ae-8f8d-38fe04ee88a7
5. Jaczewska, Segregator pediatryczny #jestem dzieckiem, wyd. Roger Publishing, 2018.
6. Szczepańska i inni, Zalecenia w zakresie higieny jamy ustnej dla dzieci i młodzieży w kolejnych grupach wiekowych, https://ptsd.net.pl/wp-content/uploads/2017/05/Zalecenia_w_zakresie_higieny_jamy_ustnej_dla_dzieci_i_mlodziezy_w_kolejnych_grupach_wiekowych.pdf