Choroby i infekcje, które w ciąży są szczególnie niebezpieczne dla dziecka

#1 Ospa wietrzna

Istnieje szczepionka przeciw ospie wietrznej, jeśli właśnie planujesz dziecko, to może warto przemyśleć takie szczepienie, porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem. Skutki ospy wietrznej są bardzo niebezpieczne dla dziecka, należą do nich blizny skórne, zniekształcone kończyny i problemy neurologiczne. Największe ryzyko tych powikłań istnieje, gdy przyszła mama zachoruje na ospę między 13. a 20. tygodniem ciąży. Bardzo częstym powikłaniem po ospie wietrznej jest zapalenie płuc. 

Zobacz więcej: Kiedy jest najgorszy moment na ciążę?

fot. istock.com

#2 Kiła

Choć choroba kojarzona jest z dorosłymi, gdyż jest przenoszona droga płciową, może być niebezpieczna dla nienarodzonego dziecka. Jeśli ciężarna cierpi na syfilis i nie jest leczona, może doprowadzić do poronienia, śmierci dziecka, lub poważnych schorzeń neurologicznych u maluszka. Jeśli kobiecie ciężarnej poda się antybiotyk, maleństwo jest chronione przed chorobą. Do badań przesiewowych w ciąży należy badanie VDRL, które może, ale nie musi oznaczać zakażenie kiłą. Samą kiłę wykrywana jest dzięki tzw. badaniu WR, zwanemu również próbą Wassermanna.

#3 Rumień zakaźny

To choroba wirusowa, na którą najczęściej zapadają małe dzieci między 2. a 12. rokiem życia. Mogą na nią chorować także dorośli i jest szczególnie niebezpieczna dla ciężarnych. Rumień zakaźny wywołuje parwowirus B19. A więc można się nim zarazić zarówno drogą kropelkową, jak i poprzez kontakt z krwią. Choroba ma podobne objawy jak grypa, następnie po tygodniu występuje charakterystyczna wysypka. Rumień zakaźny w ciąży może być niebezpieczny dla płodu - zwłaszcza w II trymestrze ciąży. W razie zachorowania może dojść do niedokrwistości, zapalenia mięśnia sercowego, niewydolności serca, a nawet śmierci dziecka. Jeśli u kobiety w ciąży zdiagnozuje się rumień zakaźny, dziecko musi być monitorowane.

Zobacz więcej: Otyłość w ciąży a wady wrodzone u dziecka - jaki jest związek?

#4 Różyczka

Dziś różyczka to choroba, przeciw której można się zaszczepić (MMR). Kiedyś każde dziecko obowiązkowo musiało przechorować różyczkę, odrę i świnkę. Dla dziewczynek było lepiej, jeśli różyczkę przechodziły w dzieciństwie. Różyczka w ciąży wiąże się z większym ryzkiem poronienia, może spowodować przedwczesny poród, poród martwego dziecka lub po narodzinach dziecko może mieć syndrom różyczki wrodzonej. Największe ryzyko tych wszystkich niebezpieczeństw jest, jeśli kobieta zachoruje na różyczkę w pierwszych 12. tygodniach ciąży. W ciąży lepiej unikać kontaktów z osobami, które mają różyczkę. Jeśli nie pamiętasz, czy jako dziecko miałaś różyczkę, możesz wykonać specjalny test i poprosić lekarza o podanie przeciwciał. 

fot. istock.com

#5 Cytomegalowirus

Cytomegalia, czyli wirus cytomegalovirus (CMV) jest obecny u 60–80% osób z naszej populacji, a do infekcji dochodzi już w wieku przedszkolnym. Wirus przenosi się przez płyny ustrojowe, w tym ślinę, krew, łzy, mocz, a nawet przez noszenie małych dzieci, które mogły mieć kontakt z wirusami w przedszkolu. CMV przebiega bezobjawowo lub daje niewielkie objawy chorobowe: gorączka, ból gardła, zmęczenie i powiększone węzły chłonne. Do zakażenia płodu dochodzi drogą przezłożyskową, a ryzyko transmisji wirusa przez łożysko rośnie wraz z czasem trwania ciąży, a konsekwencje kliniczne dla płodu są najpoważniejsze przy zakażeniu w pierwszej połowie ciąży. Do zakażenia może też dojść podczas porodu lub podczas karmienia piersią. Wirus może być wyniszczający lub nawet śmiertelny dla płodu i może powodować utratę słuchu i wzroku u noworodków, jak również inne upośledzenia.

#6 Paciorkowiec typu B

Szacuje się, że od 10 do 30% kobiet może nosić paciorkowca typu B (GBS) w okolicach pochwy lub odbytnicy. U zdrowych kobiet nie powodują żadnych dolegliwości, sytuacja zmienia się w ciąży. Zmiany hormonalne wpływają na zmianę warunków, a bakterie zaczynają się namnażać. Wzrost liczby tych paciorkowców może być zagrożeniem dla mamy, ale przede wszystkim dla dziecka, które może zakazić się drobnoustrojami w trakcie porodu. Informację o nosicielstwie wpisuje się na karcie ciąży. Daje to szansę podania jej antybiotyku tuż przed porodem. Dzięki temu w chwili porodu dziecko i mama są bezpieczne.

#7 HIV

Brak objawów nie oznacza nosicielstwa. Ginekolog ma obowiązek zaproponować pacjentce w ciąży badanie w kierunku HIV. Badanie powinno być wykonane dwukrotnie: do 10. tygodnia ciąży oraz między 33. a 37. tygodniem. Wcześnie wykryte zakażenie i odpowiednia terapia jest szansą na urodzenie zdrowego dziecka. Kobieta planująca ciążę lub będąca w ciąży powinna wykonać badanie w kierunku HIV. Jest to bowiem najskuteczniejszy sposób ochrony dzieci przed odmatczynym zakażeniem, umożliwiający zastosowanie profilaktyki u kobiet HIV+ i ich dzieci. Dla kobiet w ciąży badania w kierunku HIV są bezpłatne.

#8 Listerioza w ciąży

Dla kobiet w ciąży szczególnie niebezpieczne jest surowe mięso i ryby, niepasteryzowane mleko, sery pleśniowe, a nawet mrożonki. Mięso należy zawsze poddawać obróbce termicznej, a warzywa i owoce myć. Mama w ciąży powinna także unikać fast foodów i kiepskich restauracji. Listerioza może prowadzić do poronienia, przedwczesnego porodu, a także wad rozwojowych u dziecka. Objawy to głównie gorączka, osłabienie, bóle mięśni, niekiedy biegunka i sztywność karku. Staraj się unikać niemytych warzyw, owoców, surowych i wędzonych ryb, surowego mięsa, niepasteryzowanych serów.

fot. istock.com

2

Przebieg

9 pytań o ciążę i poród, których wstydzisz zadać lekarzowi

#9 Zapalenie wątroby typu B

Zapalenie wątroby tupu B u kobiety w ciąży skutkuje niską wagą urodzeniową u dziecka, inne zagrożenia to poród przedwczesny, obfite krwawienia pod koniec ciąży, cukrzyca ciężarnych. Przyszłe mamy, które są nosicielkami wirusa, mogą przekazać go dziecku. Zdarza się, że zakażenie nie daje objawów - ani ogólnych, ani ze strony wątroby; czasem przypomina grypę. Po przechorowaniu jest się nosicielem wirusa HBs. Największa możliwość zakażenia dziecka przez matkę istnieje w ostatnich tygodniach ciąży. Wynosi ono aż 80%. Zarażenie się wirusem przez matkę w pierwszych sześciu miesiącach ciąży, stwarza dla dziecka dziesięcioprocentowe ryzyko zarażenia. Największe ryzyko zakażenia dziecka występuje w trakcie porodu. Zaszczepić powinny się wszystkie kobiety, najlepiej jeszcze przed wejściem w okres prokreacji.

#10 Toksoplazmoza w ciąży

Choroba przebiega najczęściej bezobjawowo lub łagodnie i przypomina przeziębienie. Wiele kobiet przeszło tę chorobę przed ciążą i ma we krwi przeciwciała przeciwko toksoplazmie. Dzięki nim kobieta drugi raz nie zachoruje. Jednak gdy kobieta zachoruje podczas ciąży po raz pierwszy, może to mieć poważne następstwa. W najgorszym przypadku może dojść nawet do śmierci malucha czy powstania wad wrodzonych, a także opóźnienia w rozwoju. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez kontakt z surowym mięsem, warzywami, owocami lub z odchodami kota.

Zobacz więcej: Czy dziecko myśli w życiu płodowym?

Toksoplazmoza nie daje najczęściej żadnych objawów, można ją wykryć dzięki badaniu krwi matki. Najlepiej w trakcie ciąży unikać kontaktu z surowym mięsem, dokładnie myć owoce i warzywa, pamiętać o myciu rąk. Jeśli masz kota, niech ktoś inny czyści kuwetę lub rób to w rękawicach.

#11 Rzęsistkowica

Rzęsistkowica to choroba pasożytnicza, którą wywołuje pierwotniak - rzęsistek pochwowy. Zapalenie obejmuje najczęściej narządy płciowe, cewkę moczową, a także pęcherz. Objawami rzęsistkowicy są: ból pochwy, świąd i pieczenie oraz częstomocz. Zwykle pojawiają się upławy o żółtym lub zielonkawym kolorze. W trakcie współżycia może się pojawić bolesność pochwy.

U kobiet w ciąży rzęsistek może być przyczyną pęknięcia błon płodowych lub przedwczesnego porodu, dlatego konieczne jest natychmiastowe wdrożenie odpowiedniego leczenia.

#12 Infekcje intymne

Gdy kobieta ma infekcję grzybiczą podczas porodu oznacza to, że maluch będzie miał kontakt z groźnymi drobnoustrojami. Bakteryjne zakażenie pochwy grozi natomiast nawet poronieniem czy przedwczesnym porodem. Infekcja objawia się swędzeniem i pieczeniem okolic intymnych, a także upławami. Żeby się chronić, bezwzględnie trzeba pamiętać o higienie intymnej.