Przebieg

Czy przyszłe mamy mogą sobie pozwolić na małą czarną?

Coraz więcej publikacji naukowych donosi o prozdrowotnym działaniu kawy.
Czy przyszłe mamy mogą sobie pozwolić na małą czarną?
fot. istock.com
17.03.2022
Katarzyna Lemanowicz
kawa w ciąży

Miłośnicy małej czarnej mogą sięgać po kawę kilka razy dziennie1. Czy również kobiety w ciąży i karmiące piersią? Okazuje się, że tak, jednak w znacznie ograniczonej ilości – do maksymalnie 1-2 filiżanek w ciągu dnia.

Czy przyszła mama może się skusić na kawę?

Kawa jest produktem spożywczym, wokół którego narosło wiele mitów. Jeden z nich dotyczy picia tego napoju w ciąży. Występujące często w pierwszym trymestrze nudności czy utrata apetytu sprawiają, że kobiety ograniczają ilości lub rezygnują z kawy2, 3, 4. Z czasem, gdy dolegliwości mijają, przyszłe mamy mają ochotę na filiżankę aromatycznego napoju, jednak liczne obawy o wpływ substancji aktywnych w kawie na zdrowie ciężarnej i rozwijającego się dziecka powodują, że odmawiają sobie jej picia. Czy słusznie? Program „Kawa i zdrowie” ma dobrą wiadomość dla przyszłych mam, które nie były szczęśliwe na myśl o rozstaniu się z tym dodającym energii napojem na długie miesiące. Zgodnie z zaleceniem Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), kobiety ciężarne i karmiące piersią mogą spożywać kawę, ale nie więcej niż około 2 filiżanki dziennie5.

Czy w ciąży można pić kawę kofeinową?

Kawa w zmniejszonej ilości może być dozwolona, jednak młoda mama powinna zachować czujność, jeśli chodzi o dawkę kofeiny przyjmowaną w ciągu dnia. Zgodnie z zaleceniami EFSA, w czasie ciąży i podczas karmienia piersią należy ograniczyć spożycie kofeiny ze wszystkich źródeł do 200 mg dziennie6. W jaki sposób pilnować tego limitu? Standardowej wielkości filiżanka kawy zawiera około 75-100 mg kofeiny – wypicie dwóch zbliża więc kobietę do osiągnięcia dopuszczalnej porcji. Warto wiedzieć, że kofeina to naturalnie występujący związek organiczny, który jest bardziej powszechny niż może się wydawać. Jej źródłami są również ziarna kakaowca, nasiona koli, liście herbaty czy owoce guarany. Ilość kofeiny w napojach kawowych także jest zróżnicowana – na przykład filiżanka naparu z robusty zawiera jej nieco więcej niż kawa zaparzona z ziaren arabiki7, 8, 9. Zawartość kofeiny w wybranych napojach i produktach spożywczych obrazuje poniższe zestawienie:
Napoje/Produkty spożywcze Objętość Kofeina (mg) średnia (zakres)
Kawa filtrowana 125 ml 85 (60-135)
Kawa rozpuszczalna 125 ml 65 (35-105)
Herbata (liście lub torebki) 150 ml 32 (20-45)
Gorąca czekolada 150 ml 4 (2-7)
Batonik czekoladowy 30 g 20 (5-36)
Mleczna czekolada 30 g 6 (1-15)
Gorzka czekolada 30 g 60 (20-120)

Tabela: Zawartość kofeiny w produktach spożywczych i napojach10,11,12. 

Czy kawa wpływa na przebieg ciąży i zdrowie noworodka?

Badania dowiodły, że spożywanie kawy w minimalnych ilościach nie powiększa ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w czasie ciąży czy gorszego stanu zdrowia noworodka13. Wciąż jednak wiele badań, na przykład nad osiąganiem właściwego wzrostu i wagi przez noworodka, nie daje jednoznacznych wyników, z uwagi na obecność czynników zakłócających, jak zmiany w diecie, palenie tytoniu przez kobiety, a także nieprecyzyjna ocena ilości przyjmowanej kofeiny14. Pozytywne są z kolei wyniki testów, które wskazują, że umiarkowane ilości kawy w pierwszym trymestrze ciąży nie są powiązane z ryzykiem wystąpienia u matki cukrzycy ciążowej, a nawet mogą mieć działanie ochronne15. 
0
Jak powinna wyglądać dieta przyszłej mamy?
Przebieg

Jak powinna wyglądać dieta przyszłej mamy?

Czy można pogodzić picie kawy z karmieniem piersią?

Nie ma wątpliwości, że odżywianie w pierwszych miesiącach życia dziecka ma kluczowe znaczenie dla jego zdrowia, a mleko matki jest ukazywane jako najlepsze źródło pożywienia dla niemowląt. Ponieważ kofeina przenika do mleka matki, nie dziwią pytania o bezpieczeństwo malucha. W badaniach nie stwierdzono istotnego wpływu kawy wypijanej przez matkę na tętno czy rytm dobowy dziecka16. Z uwagi na czynniki zakłócające, nie udało się z kolei potwierdzić zależności między spożywaną przez matki czekoladą i kawą a nasileniem kolki niemowlęcej oraz zaostrzeniem atopowego zapalenia skóry u niemowląt17.
Kawa w ciąży
fot. istock.com

Czy kawa wpływa na możliwość zajścia w ciążę?

Badania nad wpływem kawy na układ rozrodczy wykraczają poza okres ciąży i połogu. Przyszłych rodziców na pewno ucieszy fakt, że spożywanie kawy nie obniża płodności18, 19, 20. Wyniki badań potwierdziły też, że kawy nie można zaliczyć do przyczyn przedwczesnego porodu czy poronienia21, 22, 23.
Ciąża i okres karmienia piersią wymagają szczególnej troski o zdrowie, dlatego jadłospis przyszłej mamy najlepiej skonsultować z lekarzem prowadzącym. Należy też pamiętać, aby nie przekraczać limitu maksymalnie 2 filiżanek kawy dziennie. Warto przy tym uważać na inne produkty, które mogą zawierać kofeinę, jak herbata czy czekoladowe batoniki.
 
***

„Kawa i zdrowie" to program informacyjno-edukacyjny, zainicjowany w 2017 r. pod patronatem Instytutu Żywności i Żywienia (obecnie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH - Państwowego Instytutu Badawczego) przez Fundację „Żywność, Aktywność Fizyczna i Zdrowie”. Jego celem jest promocja walorów zdrowotnych kawy oraz zmiana sposobu jej postrzegania poprzez obalanie mitów i przedstawianie faktów opartych na badaniach naukowych. Obiektywne i aktualne informacje na temat właściwości kawy oraz jej miejsca w codziennej diecie przekazywane są za pomocą strony internetowej www.kawaizdrowie.pl. Motywem przewodnim kampanii jest hasło „Od 3 do 5 filiżanek kawy dziennie. Codziennie. Dla zdrowia”, wynikające z opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), która mówi, że bezpieczne dla zdrowia, dzienne spożycie kofeiny to ok. 400 mg, czyli mniej więcej od 3 do 5 filiżanek kawy. Działania Fundacji wspiera naukowa Rada Ekspertów.

 

 

1: EFSA (2015) Scientific Opinion on the Safety of Caffeine, EFSA Journal, 13(5):4102.

2: Peck J.D. et al. (2010) A review of the epidemiologic evidence concerning the reproductive health effects of caffeine consumption: a 2000-2009 update. Food and Chem Toxicol, 48(10):2549-76.

3: Lawson C.C. et al. (2004) Changes in caffeine consumption as a signal of pregnancy. Reproductive Toxicol, 18(5):625-33.

4: Chen L. et al. (2014) Exploring maternal patterns of dietary caffeine consumption before conception and during pregnancy. Mat Child Health J, published online ahead of print.

5: EFSA (2015) Scientific Opinion on the Safety of Caffeine, EFSA Journal, 13(5):4102.

6: Tamże.

7: Heckman M.A. et al. (2010) Caffeine (1, 3, 7-trimethylxanthine) in foods: a comprehensive review on consumption, functionality, safety, and regulatory matters. J Food Sci, 75:R77-87.

8: Illy A. et al. (1995) Espresso Coffee. The chemistry of quality. Academic Press, London.

9: Harland B.F. (2000) Caffeine and nutrition. Nutrition, 7/8:522-526.

10: Illy A. et al. (1995) Espresso Coffee. The chemistry of quality. Academic Press, London.] 

11: Harland B.F. (2000) Caffeine and nutrition. Nutrition, 7/8:522-526.

12: Nehlig A. (2016) Effects of coffee/caffeine on brain health and disease: What should I tell my patients? Pract Neurol, 16(2):89-95.

13: EFSA 2015.

14: Peck J.D. et al. (2010) A review of the epidemiologic evidence concerning the reproductive health effects of caffeine consumption: a 2000-2009 update. Food and Chem Toxicol, 48(10):2549-76.

 15: Hinkle S.N. et al. (2015) First trimester coffee and tea intake and risk of gestational diabetes mellitus: a study within a national birth cohort. Br J Obs and Gynae, 122(3):420-8.

16: Effect of maternal caffeine consumption on the breastfed child: a systematic review, A McCreedy et al, 2018. Swiss Medical Weekly, published online. October 9, 2018.

17: Tamże.

18: Jensen T.K. et al. (2010) Caffeine intake and semen quality in a population of 2554 young Danish men. Am J Epidemiol, 171:883-891.

19: Hatch E.E. et al. (2012) Caffeinated beverage and soda consumption and time to pregnancy. Epidemiol, 23(3):393-401.

20: Anderson K. et al. (2010) Lifestyle factors in people seeking infertility treatment – A review. Australian and New Zealand J Obst and Gynae, 50:8-20.

21: Committee on Obstetric Practice (2010) Moderate caffeine consumption during pregnancy. Obs & Gyne, 116:467-8.

22: Maslova E. et al. (2010) Caffeine consumption during pregnancy and risk of preterm birth: a meta-analysis. Am J Clin Nutr, 92:1120-32.

23: Jarosz M. et al. (2012) Maternal caffeine intake and its effect on pregnancy outcomes. Eur J Obs and Gynae and Reproductive Biol, 160(2):156-160.

Polecane wideo

Komentarze (1)
Ocena: 5 / 5
Milena (Ocena: 5) 21.03.2022 14:34
Będąc w ciąży kawy nie piłam, bo jeszcze wtedy za nią nie przepadałam. Teraz to się zmieniło. Młody ma już 2lata i na maxa dużo energii, więc i ja muszę czasami kawą się poratować, żeby nie zasnąć. Dzisiaj np wstał po 5. Rano pobawiliśmy się w domu, później byliśmy w parku, żeby mógł pojeździć sobie na rowerku biegowym z Toyz, który dostał od dziadków. A po obiedzie mamy w planach iść na plac zabaw jeszcze. Pogoda jest ładna więc trzeba korzystać. Bez kawy nie dałabym rady spędzić czasu tak aktywnie :P
odpowiedz
zobacz więcej komentarzy
Polecane dla Ciebie
0
Pozytywne nastawienie w ciąży - czyli jak się niepotrzebnie nie martwić? Przebieg
przebieg ciąży

Pozytywne nastawienie w ciąży - czyli jak się niepotrzebnie nie martwić?

Optymistyczne nastawienie może przynieść wiele korzyści nawet w tej dziedzinie.

0
Jak dbać o kręgosłup w czasie ciąży? Przebieg
zdrowy kręgosłup w ciąży

Jak dbać o kręgosłup w czasie ciąży?

Ciąża to czas wielu wyzwań dla kobiety.

0
Swędzenie skóry w ciąży - czy to oznaka poważnych problemów zdrowotnych? Przebieg
swędzenie skóry w ciąży

Swędzenie skóry w ciąży - czy to oznaka poważnych problemów zdrowotnych?

Swędzenie brzuszka często pojawia się w trzecim trymestrze ciąży.

5
Czy można zranić dziecko... penisem? Przebieg
seks w ciąży

Czy można zranić dziecko... penisem?

Wiele pań i panów obawia się seksu w ciąży. Czy słusznie?

2
Dlaczego druga ciąża jest o wiele trudniejsza od pierwszej? Przebieg
druga ciąża

Dlaczego druga ciąża jest o wiele trudniejsza od pierwszej?

Przyszła mama powinna mieć już przecież doświadczenie w tej dziedzinie...

3
Są rzeczy, o których nie masz pojęcia, dopóki nie zajdziesz w ciążę Przebieg
przebieg ciąży

Są rzeczy, o których nie masz pojęcia, dopóki nie zajdziesz w ciążę

Te piękne 9 miesięcy ma także swoje ciemne strony.

1
Czy picie kawy w czasie ciąży jest zdrowe? Przebieg
picie kawy w ciąży

Czy picie kawy w czasie ciąży jest zdrowe?

Dowiedz się, jak kawa wpływa na przyszłą mamę i jej dziecko.

2
Przebicie pęcherza płodowego - po co się to robi? Przebieg
Przebicie pęcherza płodowego

Przebicie pęcherza płodowego - po co się to robi?

Amniotomia należy do jednej z najstarszych metod wywołania akcji porodowej.

1
W jakie pielęgnacyjne mity w czasie ciąży nie powinnyśmy wierzyć? Przebieg
pielęgnacja w ciąży

W jakie pielęgnacyjne mity w czasie ciąży nie powinnyśmy wierzyć?

Sprawiają, że dbanie o ciało w ciąży jest trudniejsze, a wcale nie trzeba im wierzyć!

2
Jakie są objawy ciąży pozamacicznej? Przebieg
ciąża pozamaciczna

Jakie są objawy ciąży pozamacicznej?

Ta nieprawidłowość w rozwoju ciąży jest niebezpieczna dla zdrowia matki, dlatego niezwykle ważne jest rozpoznanie jej wczesnych objawów.

1
Co może utrudniać współżycie w ciąży? Przebieg
seks podczas ciąży

Co może utrudniać współżycie w ciąży?

Przy tak licznych zmianach zachodzących w ciele kobiety, trudno się dziwić, że czerpanie przyjemności z seksu też się zmienia.

1
Krwawienie na początku ciąży – co jest normalne, a co nie? Przebieg
ciąża

Krwawienie na początku ciąży – co jest normalne, a co nie?

Kiedy spodziewasz się dziecka, każdy rodzaj krwawienia lub plamienia może być niepokojący.